Gastronomi turizminin önemli merkezlerinden Hatay'da, tadını karıştırıldığı odun külünden alan yeşil zeytin, kentte asırlardır kahvaltı sofralarını süslüyor.
Birbirinden leziz yemek, salata, tatlı ve kahvaltılıklarıyla ünlü Hatay'da kadınlar, sofralarının vazgeçilmezi küllü yeşil zeytini bin bir emekle hazırlıyor.
Zeytin bahçelerinde hasada başlayan kadınlar, topladıkları ürünleri kahvaltılık için özenle seçiyor. Eziği ya da çürüğü olmayan yeşil zeytinleri tatlandırmak için yemek ocakları veya ekmek tandırlarından odun külü toplayan kadınlar, külü bir kap içerisinde sıcak suyla harmanlıyor.
Küllü suda karıştırarak bir gün beklettikleri zeytinleri yıkayan kadınlar, daha sonra bunları tuzlu su dolu şişelere dolduruyor. Şişelerde de 3-5 gün duran zeytinler, kahvaltı sofralarını süslemeye hazır hale geliyor.
Hatay'ın Altınözü ilçesi Yunushan Mahallesinde yaşayan Meryem Yalburç, küllü zeytini çocukluğundan bu yana sofralarından eksik etmediğini belirtti.
Kendisinin de yıllardır bu yöntemle zeytini tatlandırdığını aktaran Meryem Yalburç, "Kül zeytinini daha çok hastası olan insanlar istiyor benden. Herkes istiyor ama taleplere yetiştiremiyorum, yapamıyorum. Hastası olanlar için 1-2 kilo yapabiliyorum sadece ”dedi.
Külü tandırdan bulup biriktirip daha sonra elediğini ifade eden Yalburç, şöyle devam etti:
“Daha sonra da zeytinle yoğuruyoruz, hamur kıvamında yoğrulmasını gerçekleştiriyoruz. 3 günde tatlanıyor. 3 gün sonra da yıkıyoruz ve 3 gün boyunca da suyunu değiştiriyoruz. Tatlandıktan sonra da yemeye hazır oluyor. Biz bu yöntemi büyük annelerimizden, ninelerimizden, büyüklerimizden öğrendik.”
Yalburç külde zeytini çocukluğunda büyüklerinden öğrendiğini belirterek, ”Ben hatırlarım küçükken bütün zeytinlerimizi böyle yapardık ama şu anda bu kadar yaygın değil. Antakya'dan, vergi dairelerinden, şehir dışından siparişlerim var ama kül zeytini zahmetli olduğu için çok yapamıyorum. Müşterilerime 5 yada 2 kilo üzerinden yapıyorum. O da müşterilerim çok zor durumda kalırlarsa. İnsanlar kül zeytini doğal diye kül zeytinini daha çok tercih ediyor. Mesela diğer zeytinler köstükle yapılıyor bu ise kül ile yapılıyor. Tabi kül zeytininin de tadı çok güzel oluyor” diye konuştu.
Küllü zeytinin tadının diğerlerinden çok farklı olduğunu belirten Yalburç, hiçbir kimyasal kullanılmadığı için de ürünün oldukça sağlıklı olduğunu söyledi.
