Cumhuriyet Halk Partisi Hatay Milletvekili Nermin Yıldırım Kara, Türkiye’deki sosyal güvenlik sistemi kapsamında bazı ilaçların bedellerin karşılanmamasına ilişkin yazılı bir basın açıklamasında bulundu.
Sosyal güvenlik sistemlerinin küresel ölçekte değişim geçirdiğine dikkat çeken Kara, “Dünyada ve ülkemizde sosyal güvenlik sistemlerinin yeni ve çoğunlukla olumsuz koşullarla karşı karşıya bulundukları bir sır değil. ‘Sosyal devlet’ kavramı ve pratiğinin ortaya çıktığı Avrupa’da, bugün, yaşlanan nüfus sebebiyle sosyal güvenlik sisteminin finansmanının nasıl sürdürüleceği akademisyenlerden politikacılara kadar, çok geniş bir çevrede tartışma konusu. Türkiye de yaşlanma eğilimine giren nüfusu ve kendisine özgü başka şartlar nedeniyle, bu tartışmaların dışında kalamadı. Söz gelimi doğum oranındaki düşüş, iktidarı, içinde bulunduğumuz yılı ‘Aile Yılı’ ilan etmeye mecbur bıraktı; faydasının ve işlevinin ne olacağı konusunda pek de umutlu olmadığımız bir Nüfus Politikaları Kurulu ve Aile Enstitüsü kurmaya sevk etti. Fakat bir yandan bu tedbirler alınırken, nüfusumuzun mevcut sağlık durumunun karşı karşıya olduğu tehlikeler yeterince gündeme getirilmiyor; getirilmediği için de çözüm yolları hakkında bir farkındalık veya teşebbüs de ortaya çıkmıyor. Bunlar ortaya çıkmadığı için de sosyal güvenlik sisteminin üzerindeki yük ve bünyesindeki sorunlar da yeterince anlaşılamıyor. Sosyal güvenlik sistemimiz, küresel ve yerel çaptaki yeni riskler karşısında çökmek üzere. Demografik dönüşüm, ekonomik sorunlar, değişen yaşam tarzı, bilimsel gelişmeler gibi etkenler bir araya gelerek, nüfusumuzun sosyal koruma ve sağlık hizmeti alması gereken bölümünü genişleten bir etkide bulunuyor. Burada, özellikle kanser gibi hastalıkların görülme sıklığında yaşanan artışı da değerlendirmemiz gerekiyor. Fakat iktidar cephesinde ‘denk bütçe’ dışında herhangi bir ölçü gözetildiğini göremiyoruz. Rakamların denkleşmesi dışında hiçbir hedefi olmayan bir anlayış hakim. Bütçe denkliği uğruna halk sağlığından ödün verilmemelidir. Böyle indirgemeci bir yaklaşımı kabul edemeyiz” ifadelerini kullandı.
YILDIRIM KARA: SGK HASTALARA ‘SEN ZATEN ÖLECEKSİN, İLACINI KARŞILAYAMAM’ DİYOR
Sosyal Güvenlik Kurumunun ilaç ve tedavi bedelleri konusundaki politikasını eleştiren Kara, “SGK’nın bazı ilaç ve tedaviler için ödeme yapmaması, partimiz tarafından da farklı tarihlerde dile getirilen ciddi bir sorun. Anlaşılması güç bir şekilde, yurttaşların primleriyle oluşturulan kamu kaynaklarının kullanımında, ‘kapsanan’ ve ‘kapsanmayan’ tedaviler ve ilaçlar gibi yapay bir ayrım yapılıyor. Biz bu yapay ve hatalı tercihin bir sonucuna tanıklık ettik. Şehrimizde yaşayan kanser hastası bir yurttaşımız, gereken belgeleri, heyet raporlarını hazırlayarak, meme kanseri için kullandığı ‘Enhertu’ isimli SGK tarafından karşılanması için başvuruda bulunuyor. SGK, söz konusu ilacın karşılanmasının mümkün olmadığını belirtince bir kez daha, kanser hastalarının ilaçlarına ulaşamadıkları durumlarda yaptıkları gibi, hukuk yoluna başvuruluyor ve mahkeme, SGK’nın ilacın bedelini karşılaması gerektiğine hükmediyor. Kurumun buna karşı açtığı nihai davada ise ancak ‘korkunç’ diye niteleyebildiğimiz bir gerekçe hazırlanıyor: Mahkeme, ‘ilaç bedeli karşılanmadığı takdirde yaşamsal risk oluşabileceği düşünülse de tedbir kararı ile ilaç bedeli karşılansa dahi davacının kesin olarak iyileşeceğinin belli olmadığını’ söylüyor ve hastanın talebini reddediyor. Bir hastaya ‘Sen zaten öleceksin’ denilerek ilacının karşılanmamasının cinayet işlemekten ne farkı var? SGK, bir hastayı, açıkça, ölüme terk ediyor çünkü hastanın, harcama yapılmaya değmediğini ima ediyor; ‘Sen zaten öleceksin, ilacını karşılayamam’ diyor. Böyle bir hesap yapmayı akıl edebilmek bile büyük bir sorundur. Fakat buradaki mesele tek tek kişilerin hataları değil, yukarıda ifade ettiğimiz üzere, SGK’nın ‘ödeme yapılacak’ ve ‘ödeme yapılmayacak’ ilaçlar ayrımına gitmesidir. Sosyal koruma hizmetlerini ve harcamalarını devletin sırtında gereksiz bir yük olarak kavrayan anlayış, yurttaşları da sadece gelir-gider hesaplarında bir satır olarak görür. İlgili mahkeme kararının ‘Kalan sağlar bizimdir’ basitliğinde bir hükme varmış olması, bu hatalı anlayıştan kaynaklanıyor. Geriye dönük bir tarama yapıldığında, devletin resmi haber ajansının, SGK’nın ödemediği ilaçlar için açılan davalardan neredeyse üzüntüyle söz ettiğini görmemizin sebebi de bu. Bu ne insani ve ahlaki değerlerle ne toplumsal gerçeklerimizle ne de sosyal devlet ilkesiyle uyuşuyor. Yurttaşlar arasında ayrım yapmayan, ölçü belirlemeyen, tam anlamıyla kapsayıcı bir sosyal güvenlik sistemini inşa etmek zorundayız. Bunu gerçekleştirmedikçe, insanımızı bütçe hesaplarına feda ettikçe herkese eşit yakınlıkta hizmet sunan bir devletten değil, alelade bir vergi toplayıcısından bahsedebiliriz” dedi.
